Om te kunnen rijden moet je kunnen tanken. Hoe is het gesteld met de infrastructuur in Nederland. Ik maakte een flinke road trip langs een aantal bestaande en aanstaande waterstoftankstations in Nederland met een Hyundai Nexo. Een praktijkverslag met antwoorden over de lezersvragen die jullie stelden.
Kou
Vlak voor het afhalen van de Nexo daalde er een ijzige vrieskou over ons kikkerlandje. Hoe zou het uitpakken om bij temperaturen van ver onder nul met een waterstofauto te rijden? Jammer genoeg steeg het kwik tot nipt boven de nul op het moment dat ik de sleutels van de Nexo in ontvangst neem. Als ik een dikke week later de Nexo weer retour breng wijst de temperatuur zeventien graden aan. We zullen nog even geduld moeten hebben voor een echte koudetest.
Over de Nexo
De Nexo is een van de paradepaardjes van Hyundai. Hij meet 4,67m in de lengte, een forse 1,86m in de breedte en is 1,63m hoog. Niet verwonderlijk dat ie van binnen ruim is. Als ik de voorstoel comfortabel instel voor mijn eigen 1,92m, kan er op de achterbank bij wijze van spreken nog iemand met de benen over elkaar geslagen plaats nemen. En achter die achterpassagier is dan nog steeds ruimte voor 461 liter bagage. Klap je de achterbank plat dan is er een royale 1.000 liter extra om vol te stouwen. Kortom, plek genoeg voor wie (straks) een half hockeyteam plus spullen moet vervoeren of wie (straks) met de Nexo naar de wintersport wil. Een Nexo met trekhaak behoort helaas niet tot de mogelijkheden.
Verder weegt de Nexo 1.889 kg schoon aan de haak. De 165 pk sterke elektromotor brengt deze massa in 9 tellen van 0 naar 100 km/h. De Nexo is specifiek als FCEV ontworpen. Voor batterij elektrische modellen maakte Hyundai deze week de nieuwe IONIQ 5 – lijn bekend.
Hoe rijdt dat?
De Nexo is vooral een héérlijke reisauto die ook nog eens heel veel praktische mogelijkheden biedt door zijn omvang. Binnen in zit je als een vorst op de comfortabele stoelen, die niet alleen verwarmbaar zijn, maar ook kunnen koelen. Boven zit een glazen schuif- en kanteldak dat je desgewenst kunt blinderen. Verder beschikt ie over alle voorzieningen die je redelijkerwijs van een auto uit dit segment mag verwachten.
Maar er zijn toch weinig tankstations?
Voor wie op waterstof wil rijden is er primair een tankstation in de buurt nodig. De theoretische actieradius van 665 km is voldoende om aan het einde van een lange dag door Nederland ook weer thuis te kunnen komen.
Vanaf Sassenheim (importeur) bezocht ik de lokaties in Amsterdam: daar openen OrangeGas en Shell binnenkort een waterstofvulpunt. OrangeGas combineert het met een bestaand CNG-vulpunt. Bij Shell wordt het geïntegreerd bij station Amsterdam Westpoort en Pesse. Helaas zijn er nog geen harde data bekend wanneer deze stations openen. In Utrecht zijn twee stations gepland, net als in Nieuwegein. Utrecht blijkt de favoriete locatie voor een waterstoftankstation volgens ons Grote H2 Rijders Onderzoek.
Later die week reed ik naar Drenthe, Groningen en Pesse. Hoewel ik dankzij het lage verbruik (0,9 kg/100 km gemiddeld) voldoende marge had om nog in Arnhem te tanken, is niks zo makkelijk om het tankje bij te vullen als er gelegenheid is. Het tankstation in Groningen is op het terrein van de gemeentewerf en is alleen op afspraak te bezoeken. Een telefoontje is zo gepleegd en ik werd aangenaam verrast door de uitbreiding van dit station waardoor de tanksnelheid aanzienlijk is verbeterd. In Groningen wordt echter een publiek waterstofvulpunt gebouwd, dat medio dit jaar gereed is.
In Drenthe verrijzen ook na de zomer meerdere waterstofvulpunten bij onder andere Fieten Olie. Dat zijn overigens vulpunten waar de tanksnelheid lager ligt. Bij groei van het aantal gebruikers in Drente kunnen deze vulpunten verplaatst worden en kan een groot station op die plek gerealiseerd worden. Ik vind het een mooi voorbeeld van ‘groot denken en klein beginnen’ in Drente. In korte tijd maken ze meters zodat lokale bedrijven de overstap naar waterstof kunnen maken. Wat langer tanken kort bij huis is van een andere orde dan langdurig onderweg stil staan.
Waar de eerste tankstations ‘waterstof only’ waren (Helmond, Rhoon, Groningen) worden de nieuwste tankstations gecombineerd. Ofwel met CNG (bijvoorbeeld OrangeGas Amsterdam) of wel met bestaande stations (BP Kerkhof, Shell, Fieten Olie). En er verschijnen steeds meer Fleet Owner Stations (private waterstofvulpunten – onder andere Infram, KWR, Vriend).
Om in Helmond te kunnen tanken is een ‘druppel’ nodig, voor Rhoon een pas van Air Liquide. Die kun je aanvragen via de genoemde links.
Fijnstof uit de lucht filteren
In een vorig artikel schreef ik over het fijnstoffilter in waterstofauto's. De vraag was: hoeveel lucht gaat er dan door een waterstofauto heen? Bij een driekwart leeggereden tank zag ik dat je daarmee de lucht zuivert die 22 personen op 1 dag inademen. Is daarmee gezegd dat je dan waterstofauto's moet inzetten om de lucht van fijnstof te zuiveren? Natuurlijk niet. Maar feit blijft wel dat elke waterstofauto die jou voorbij rijdt de lucht die jij inademt een klein beetje schoner maakt.
De transitie gaat hard
Groot denken en klein beginnen, daar weten ze in Groningen alles van. Familiebedrijf Holthausen Clean Technologies gaat als een speer. Door gewoon te beginnen met wat zij dachten dat nodig was (het ombouwen van veegmachines, lichte bestelvoertuigen en trucks) bewezen zij zich als waterstof entrepreneur. Dat leidde tot een samenwerking met het Amerikaanse HYZON Motors waardoor de eerste fabriek van waterstoftrucks in Europa in Winschoten staat. En terwijl de fabriek wordt ingericht kwam er een mega-order voor 1.500 trucks uit Nieuw Zeeland.
Niet alleen de transitie gaat hard
Na een inspirerend bezoek bij HYZON Europe in Winschoten stel ik Deventer in op de navigatie. Groot is mijn verbazing als ik ineens de Duitse grens blijk over te steken. Oeps, niet aan gedacht. Maar op de A31 die parallel langs de Nederlands-Duitse grens loopt mag je nog ongelimiteerd rijden. De Nexo mag even draven en tikt een stukje tegen de 180 km/h aan. Het gemiddelde verbruik loopt uiteraard ook op. De keurige 0,9 wordt een 1,2 kg/100 km gemiddeld. Het momentane verbruik lag uiteraard een flink stuk hoger. Bij de Nederlandse grens is het uiteraard uit met de pret. Het gemiddelde verbruik is tot 1,0 kg/100 km gedaald als ik de eigen oprit weer opdraai.
Met een tankinhoud van 6,5 kg is met dit verbruik een theoretische actieradius van 722 kilometer haalbaar. Met een hele lichte rechtervoet heb ik in 2020 bijna 640 kilometer afgelegd met nog 112 kilometer bereik over. In de praktijk is een actieradius van dik 550 kilometer goed haalbaar.